Мігуцкі / Mihucki / Migucki / Мигуцкий

[Ўладзіслаў Вяроўкін-Шэлюта]

Hacak,
у вас увесь час назіраецца нейкае жаданьне ўсё зваліваць у адную кучу, займайцеся канкрэтнымі людзьмі і канкрэтнымі тэрыторыямі.

[Hacak]

Так, сапраўды такое ёсць. Але ў сваю абарону скажу, што гэта выклікана недахопам дакументаў на руках і спробамі раскапаць карані з дапамогай іншых крыніц. Тым больш, што ў тых жа Мігуцкіх даволі рэдкае прозвішча. Пакуль гэтыя спробы не надта паспяховыя.

Наяўныя ж на руках дакументы, спісы падданых за 1706 і 1716 гады і метрыкі, якія пачынаюцца з 1748 года, не дазваляюць звязаць паміж сабой Мігуцкіх з гэтых дакументаў паміж сабою.

Агулам інвентары Блоні вельмі добра захаваліся. Апроч згаданых спісаў падданых за 1706 і 1716 гады, ёсць інвентары за 1747, 1703, 1699, 1692, 1680, 1677, 1673, 1655, 1654, 1638, 1620. Але праблема ў тым, што ўсе яны знаходзяцца ў РГАДА, і выцягнуць іх адтуль - няпростая і зацягнутая ў часе справа.

Тым не менш, верагодна, пацвердзілася думка пра сваяцтва прынамсі часткі Мігуцкіх з Барысаўшчыны з Мігуцкімі з Блоні. Гэтак, у Жыцькаве першым Мігуцкім у 1750-х гадах быў Марцін Лаўрэнавіч (каля 1730-1797). А ў Блоні ў 1748 годзе нараджаецца Грыгор, сын Лаўрэна Мігуцкага - магчыма, малодшы брат Марціна. Пасяліліся таксама на Барысаўшчыне, у Дубавом, равеснікі Марціна - браты Хведар, Парфен і Іван Мігуцкія, сыны Іллі, але іх сувязь з Блонню пакуль прасачыць не атрымалася.

[Hacak]

У працяг тэмы Мігуцяў (магчыма, яе варта вынесці ў асобную тэму?): Шляхціч Войтех Мартинович Микгуть згадваецца ў 1596 годзе ў "Акты Виленской археографической комиссии: Том XXXII. Акты Вилкомирского гродского суда".

[Hacak]

Мігуцкія ў якасці зямянаў згадваюцца і ў інвентары Блоні 1747 года. Дзве сям'і:

• Лаўрын Мігуцкі. Жонка Марыя, сын Даніла 7 гадоў, дачка Марына 3 гады. Швагры: Якуб 16 гадоў, Грышка 13 гадоў, Хвядора 20 гадоў. На зямянстве.
• Казімір Мігуцкі, удавец. Сын Лявон 31, жонка Уляна. Сын Сямён 9 гадоў, Янка 7 гадоў, Сцяпан 3 гады. Дочкі Аўдзюха 12 гадоў, Насцюха 3 гады. Іван другі сын 26 гадоў, жонка Вера. Зямяне.

Лаўрын выглядае сынам Арцёма, які згадваецца разам з Казімірам у спісах падданых Блоні ў 1706 і 1716 гадоў.

[Hacak]

У інвентары Блоні за 1703 год таксама згадваюцца: Арцём Мігуцкі, земянін і побач з ім Казімір (без прозвішча), земянін - відавочна, Казімір Мігуцкі з пазнейшых дакументаў.

То бок, у чатырох наяўных на гэты момант дакументах - 1703, 1706, 1716 і 1747 - Мігуцкія ў Блоні згадваюцца ў якасці зямянаў. Але ў пазнейшых дакументах такой згадкі адносна іх ужо не выяўлена.

Таксама больш пільны прагляд польскамоўных метрык другой паловы 18 стагоддзя выявіў часам напісанне прозвішча як Mikucki. Але незразумела, ці гэта апіска/памылка ці нешта большае.

[Hacak]

У інвентары 1699 у Блоні згадваецца толькі Арцём Мігуцкі, што з Казімірам - невядома. Шмат у каго з жыхароў Блоні пазначаныя сыны і ўнукі, тут Арцём адзін. Ці быў Казімір ягоным сынам, не пазначаным у інвентары, або пасяліўся ў Блоні пазней - цяжка сказаць пакуль. Трэба глядзець ранейшыя дакументы. З улікам таго, што ў пазнейшых інвентарах Арцём і Казімір згадваліся побач, мяркую, што яны ўсё ж былі блізкімі сваякамі.

Таксама Арцём не пазначаны як земянін, але зямянамі не пазначаныя і іншыя пазнейшыя зямяне, як то Казімір Надольскі, Крыштап Календа.

Агулам у перапісе сярод жыхароў Блоні ёсць толькі адзін земянін - Марцін Каспраў. Але ў апісанні павіннасцяў згадваюцца "зямяне і баяры" ў множным ліку (баяры ў перапісе жыхароў таксама не пазначаныя).

[Hacak]

Глянуў больш уважліва на перапіс 1699. Валокі Арцёма Мігуцкага пазначаныя ў адной графе (назва нечытабельная для мяне) з іншымі зямянамі (вядомымі з гэтага і наступнага перапісаў), а таксама асаднікамі. Цяглыя ўнесеныя ў іншую графу з адпаведнай назвай.

Таксама варта адзначыць, што ў Арцёма Мігуцкага пазначаныя 1/2 валокі, але ў графе "сыны" стаіць 0. У 1706 у яго ўжо 1/4 валокі і столькі ж у размешчанага побач Казіміра Мігуцкага, то бок, ягоныя валокі былі падзеленыя папалам паміж двума Мігуцкімі. Тое ж самае ёсць і ў 1703 годзе з адным нюансам: Казімір пазначаны без прозвішча - проста "Казімір земянін".

З інвентара 1747 года, дзе замест Арцёма згадваецца Лаўрын - верагодна, ягоны сын 1700-1710 гадоў нараджэння, выглядае, што Арцём і Казімір Мігуцкія - хутчэй равеснікі, чым бацька-сын.

Больш у перапісе 1699 няма Казіміраў, апроч Надольскага, але ён згадваецца і ў пазнейшых дакументах.

На гэты момант незразумела, кім быў Казімір адносна Арцёма. Малодшы брат, не пазначаны ў перапісе? Швагер, які ажаніўся з ягонай сястрой і затым прыняў ягонае прозвішча?

Надзея на ранейшыя дакументы. Інвентары Блоні захаваліся яшчэ за 1692, 1680, 1677, 1673, 1655, 1654, 1638 і 1620. Можа, разгадка ёсць там.

[Hacak]

У інвентары 1692 года зноў жа згадваецца толькі Арцём Мігуцкі, "bywszy woyt, wpół opuszczono, synow niema". Казіміра ў Блоні няма ніводнага.

З улікам апошняй інфармацыі можна меркаваць, што Казімір, які згадваецца з 1703 года спачатку без прозвішча, а пасля як Мігуцкі, паходзіў з іншай мясцовасці. З якой - невядома. Магчыма, ён ажаніўся з дачкой Арцёма, пасяліўся ў яго і ўзяў ягонае прозвішча. Таксама можна меркаваць, што Лаўрын, які з інвентара 1747 згадваецца там, дзе раней жыў Арцём, быў старэйшым сынам Казіміра і братам Лявона, які застаўся жыць з бацькам. У цэлым на гэта ўказвае і гіпатэтычная розніца ў веку паміж Арцёмам і Казімірам у пакаленне.

То бок радавод выглядае такім чынам:

Арцём Мігуцкі (? - пасля 1710).
1. NN. + каля 1700 Казімір NN/Мігуцкі (? - пасля 1747).
1.1. Лаўрын Мігуцкі (каля 1710-)
1.2. Лявон Мігуцкі (1716-)

На дадзены момант для мяне такая версія выглядае найбольш імавернай.

[Hacak]

У інвентары 1680 Арцём Мігуцкі пазначаны як баярын.

[Hacak]

Агулам розніца паміж баярамі і зямянамі ў Блоні, відаць, была толькі храналагічнай. У інвентары 1680 згадваюцца толькі баяры, у 1692 ёсць як зямяне, гэтак і баяры, пасля 1699 - толькі зямяне. Пры гэтым гэта з большага адныя і тыя ж роды: хтосьці дадаваўся, хтосьці знікаў, а тыя хто заставаўся, праходзілі ўсе гэтыя стадыі ад баяраў да зямянаў. Паводле інвентара 1692, павіннасці іх былі наступнымі (у інвентары 1680 павіннасці не згадваюцца):

"Зямяне і баяры плацяць з валокі 20 злотых, з лістамі, калі трэба паехаць, і на паспалітае рушанне, калі б была такая патрэба, павінны мець каня добрага з усім парадкам, добрую вопратку, шаблю і стрэльбу, неабходныя для вайны. Правіянт ім да абозу з той жа вёскі павінен быць дадзены".

Апроч Мігуцкага, у Блоні ў 1680 баярамі згаданыя таксама Качаноўскі, Календа і Явід. Апошні пазней не згадваўся, а рэшта далей запісваліся зямянамі.

[Hacak]

У інвентары 1677-1678 Мігуцкага няма. Як няма і іншых баяраў з 1680 - Качаноўскага і Явіда, толькі Календа. На гэтым сляды губляюцца. Відаць, так і застанецца невядомым, прынамсі пакуль, ці то гэта адгалінаванне вількамірскіх Мігуцяў, ці то віскіх Мікуцкіх, ці агулам самастойны род.

[Hacak]

Не, усё-такі Явід і Качаноўскі ў інвентары ёсць, хоць і не ў спісе жыхароў, а ў апісанні маёнтку. Прычым даволі хаатычна. Пачакаю ранейшых інвентароў перад тым, як лямантаваць. Можа, і Мігуцкія там будуць.